Masterplan-periode succesvol afgesloten, monsterklus geklaard!
In de afgelopen 8 jaar heeft de restauratiebranche gezamenlijk gewerkt aan het ontwikkelen van opleidingen en studiemodules voor 12 vakgebieden. Dit alles werd mede mogelijk gemaakt door subsidies vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het geweldige resultaat van dit grote project is te bekijken in een verantwoording. Projectleider Agnes van Alphen blikt in het voorwoord terug op deze ‘monsterklus’.
Voorwoord
In 2000 ben ik gaan werken als ambtelijk secretaris van meerdere kleine brancheverenigingen in de erfgoedsector. Bij alle verenigingen was het restauratieonderwijs een punt van aandacht. Er waren nauwelijks goede opleidingen in het bekostigde onderwijs. De mbo-scholen hadden grote moeite om opleidingen voor de kleine, specialistische erfgoedberoepen in de lucht te houden.
Op een gegeven moment stopte het bouw-opleidingscentrum voor gespecialiseerde aannemers in Boxtel. Kort daarna werd duidelijk dat de mbo-3 kopopleiding voor restauratie timmeren en metselen zou worden opgeheven. Genoeg reden dus voor grote zorgen over de toekomst van het ambachtelijk vakmanschap. Medio 2013 werd het meldpunt voor bedreigde ambachten ‘SOS Vakmanschap’ van SBB* ingeschakeld. Samen met de branche en de scholen stelde het meldpunt een projectplan op met de ambitieuze doelstelling om een ‘centrum voor restauratietechniek’ op te richten. Bij dit centrum konden nieuwe opleidingen voor meerdere erfgoeddisciplines worden ondergebracht. Wat een mooi droombeeld was dat…
Er werd bij het Regionaal Investeringsfonds mbo een subsidie aangevraagd en toegekend, maar SOS Vakmanschap kon het projectplan niet zelf uitvoeren door een reorganisatie en verhuizing naar Den Haag. Een ‘out-of-the-box’ idee bood uitkomst. De uitvoering van het projectplan werd overgedragen aan de branchegroepen zelf. Al snel werd gezamenlijk de stichting Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen (NCE) opgericht. De uitvoering van het projectplan kwam terecht bij een klein enthousiast team, dat deze uitdaging voortvarend oppakte. Na 3 jaar waren 3 opleidingen klaar (voor restauratie timmeren, metselen en voegen) en werd gestart met de organisatie van de eerste lichtingen.
Het begin was gemaakt, maar hoe nu verder? Constructieve gesprekken met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed leidden gelukkig tot een oplossing. In de beleidsbrief ‘Erfgoed Telt’ (OCW, april 2018) werd aan het NCE een grote subsidie toegekend. Daarmee konden voor veel meer disciplines erfgoedopleidingen worden ontwikkeld en georganiseerd.
Sindsdien is er veel gebeurd, zoals u kunt lezen in de rapportage die voor u ligt. Vanuit 12 vakdisciplines hebben vele vakmensen hun kennis ingezet om gezamenlijk goede lesstof voor ‘hun’ erfgoedberoepen te realiseren en daarmee de toekomst van hun vakgebied zeker te stellen. Ruim 10.000 pagina’s lesstof met ‘alles erop en eraan’ zijn uitgewerkt. Prachtig lesmateriaal waar de sector jaren en jaren mee door kan. Het was een monsterklus, waar we samen met heel veel gedreven mensen ruim 8 jaar aan hebben gewerkt.
De erfgoedsector beschikt nu over een reeks opleidingen, studiemodules en trainingen, die verspreid over het land worden gegeven. Het NCE organiseert deze activiteiten vanuit haar prachtige thuishonk, het monumentale Klooster Ter Eem in Amersfoort. De ambitieuze droom die 10 jaar geleden werd uitgedacht, is werkelijkheid geworden. Het centrum voor restauratietechniek is er gekomen, hoe mooi is dat!
Agnes van Alphen, projectleider
Oktober 2023
Klik hier om de subsidieverantwoording te lezen.
*SBB: Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven