Op pad: lesje bouwgeschiedenis in de historische binnenstad van Utrecht

5-7-2023 | De studenten Specialist Restauratie Timmeren op de locatie Bouwmensen Utrecht/Nieuwegein hebben de opleiding gezellig afgesloten met een interessante stadswandeling in de historische binnenstad van Utrecht. De groep bezocht o.a. de reconstructie van de Utrechtse stadskraan, de Jacobikerk, De Sint Augustinuskerk, het herbestemde postkantoor aan de Neude en de Domkerk. 

De stadskraan is een reconstructie van een historische stadskraan die heeft gestaan vlakbij de Winkel van Sinkel en het Stadhuis. De groep had geluk dat ze ook binnen mochten kijken in dit bijzondere en voor timmerlieden zeer interessante bouwwerk. 

De rest van de wandeling stond in het teken van het herkennen van bouwstijlen, bouwsporen en materiaalgebruik in gevels van bijvoorbeeld de Jacobikerk en de Sint Augustinuskerk. Twee studenten zijn werkzaam bij De Heeren Bouwmeester, dat momenteel een interieurrestauratie uitvoert in de Augustinuskerk, en zij konden de groep vertellen wat er zoals gedaan is met de restauratie. 

In de Jacobikerk heeft docent Lammert van Hemert uitleg gegeven over de bouwgeschiedenis van de kerk. In de kap vertelde Lammert hoe de kapconstructie in elkaar zit en hoe de verschillende bouwperioden afleesbaar zijn in de type kapspanten en andere bouwsporen. 

Vervolgens toog de groep naar het herbestemde hoofdpostkantoor aan de Neude met het prachtige  interieur, met name de indrukwekkende, gemetselde paraboolvormige constructie. Tot slot zocht de groep de koelte van de Domkerk op om even op adem te komen. De stadswandeling werd afgesloten met een lekker drankje op een terras. 

Docent Willard Reenen besteedde als voorbereiding op de excursie, de laatste les van het vak Bouwgeschiedenis aan een presentatie over het ontstaan en de ontwikkeling van Utrecht. In deze presentatie kwamen allerlei elementen uit de lessen Bouwgeschiedenis aan bod, zoals: het ontstaan van Utrecht, het Romeins castellum, het Domplein met een grote historische gelaagdheid in de ondergrond (archeologie), de vele kerken in Utrecht met immuniteiten, het fenomeen stadskastelen, versteningsproces in de binnenstad, de stadsverdediging van Utrecht met de zogenaamde gildeslagen, kasteel Vredenburg als dwangburcht, de nieuwe Hollandse waterlinie met een dubbele rij forten bij Utrecht vanwege de Houtense vlakte die moeilijk te inunderen was (Lunetten I, II, III en IV behoort tot de eerste ring), ingezoomd op fort bij Rhijnauwen (behoort tot de tweede ring) en het interieur van de St.-Augustinuskerk vóór de restauratie. 

Deze groep studenten heeft Utrecht aan het begin van de opleiding ook bezocht. Toen voerde de excursie hen naar de Domtoren en Lunetten IV.  

Meer weten over de stadskraan? Lees een interessant interview, geschreven door Willard van Reenen, over de reconstructie: Middeleeuwse stadskraan

Voor meer informatie over de opleiding en aanmelden: Specialist Restauratie Timmeren/Metselen