Waarom bouwhistorie het leukste vak van de opleiding Professional Restauratie is

23-3-2022 | Vanuit Zeeland rijden collega’s Tjirke Roelofs en Sem de Paauw iedere vrijdag naar Amersfoort om de lessen van de tweejarige opleiding Professional Restauratie te volgen. De twee gedreven studenten zijn beiden werkzaam bij Erfgoed Zeeland: Tjirke als adviseur/monumentenwachter en Sem als monumentenwachter. Wat halen de twee erfgoedprofessionals uit de opleiding? De opleiding Professional Restauratie start weer in september 2022. 

Pittig niveau

Tjirke Het is een hele brede opleiding, alle facetten van het in stand houden van monumenten komen voorbij, dat is heel interessant. Je doorloopt tijdens de opleiding de bouwgeschiedenis met  alle bouwstijlen, waardoor je leert bij welke bouwperiode een bepaalde constructie hoort. Op de website staat dat je naast de lesdag rekening moet houden met zo’n 4 uur zelfstudie per week. Dat is aan de optimistische kant, maar dat ligt wellicht eraan waar ikzelf de lat leg. 

Opdrachten 

Sem Je maakt in de twee jaar dat de opleiding duurt, 4 projectopdrachten. Je leert daar zoveel van. Er is één verplichte opdracht, het opstellen van een instandhoudingsplan, voor de overige drie kun je zelf kiezen. Ik heb onder andere een bouwhistorische verkenning van de Engelse kerk in Middelburg gemaakt en daar heel veel van opgestoken. Je leert op een andere manier naar een gebouw kijken en  inschatten hoe oud een onderdeel is, welke cultuurhistorische waarde iets heeft. Dan weet je wat je moet zien te behouden in een monument.

Tjirke Mijn bouwhistorische verkenning heb ik over de hervormde kerk van Aagtekerke gemaakt. Echt heel leuk om te doen! Ik heb zoveel geleerd over een gebouw dat ik dacht te kennen. Je komt ineens op plekken waar je normaal nooit komt, zoals bijvoorbeeld in de ruimte van de kap, boven de gewelven. In de kerk hangt een prachtig epitaaf dat ik als kind al heel mooi vond. Tijdens de verkenning ontdekte ik dat het een belangrijk werk is van de bekende kunstenaar Rombout Verhulst. In een gebouw zijn zoveel lagen te ontdekken. Hoe meer je erover weet, hoe meer vragen opborrelen en hoe meer je gaat uitzoeken. 

Het leukste vak

Sem Het vak Bouwgeschiedenis (onderdeel van het vak Cultureel Maatschappelijke en Kunsthistorische ontwikkelingen) vind ik het leukste vak. Je gaat steeds meer bouwonderdelen herkennen en je kunt ze in een bouwperiode plaatsen. Ik pas die kennis dagelijks toe. Ik kijk nu veel alerter naar monumenten. Ook erg leuk zijn de excursies, we zijn aan het begin van de opleiding bijvoorbeeld naar de restauratiebouwplaats van de Domtoren in Utrecht geweest en onlangs naar steenbakkerij Zilverschoon. 

Tjirke Naast Bouwgeschiedenis vond ik het vak Constructies, Materialen en Gereedschappen heel interessant. Hoe is iets gemaakt? Waarom deden vaklieden dat vroeger op die manier? Wat voor constructies zie je tegenwoordig nog maar weinig terug in monumenten en waar moeten we dus heel zuinig op zijn? Een best wel ingewikkeld vak is Wet- en regelgeving, een vak dat bovendien steeds aan verandering onderhevig is. Het is voor mij belangrijke materie want ik krijg er vragen over van opdrachtgevers. In ons vak blijf je altijd leren: nieuwe inzichten, nieuwe kennis, nieuwe materialen en nieuwe regelgeving.  

De groep

Sem De groep studenten is heel gevarieerd. Alles zit door elkaar, qua leeftijd maar ook qua beroep: ambtenaren uit de vergunningverlening, werkvoorbereiders en uitvoerders van aannemersbedrijven, Tjirke als adviseur en ik als monumentenwachter. Je ziet alle schakels van de instandhoudingsketen terug en wat ieders perspectief is op het behouden van ons erfgoed. Het is een leuke groep en de sfeer is heel gezellig. 

Interesse?

Je kunt je aanmelden voor een plek op de reservelijst voor deze gewilde opleiding. Kijk hier voor meer informatie/inschrijven: Professional Restauratie

Sem en Tjirke

Sem de Paauw werkt sinds 3,5 jaar als monumentenwachter bij Erfgoed Zeeland. De opleiding is een belangrijke stap in Sems loopbaan: “Ik ben nu tweede wachter. Als ik eerste wachter wil worden moet ik deze opleiding met succes volgen.” Sem heeft eerst een MBO-4 opleiding Bouwkunde gevolgd. De bouwsector verkeerde destijds in zwaar weer. Sem besloot timmerman te worden. 

Na zijn MBO-2 en MBO-3 opleiding timmeren en een periode bij een nieuwbouwaannemer solliciteerde hij naar de functie van monumentenwachter bij Erfgoed Zeeland: “Erfgoed sprak me altijd al aan. Ik woon in Middelburg en heb genoeg monumenten om me heen. Ik vind het inspecteren van erfgoed erg leuk, helemaal als ik ervoor naar grote hoogte moet klimmen. In het werk van een monumentenwachter komt dat regelmatig voor.”

Tjirke Roelofs trad in 2019 bij Erfgoed Zeeland in dienst als adviseur en monumentenwachter. Naast inspecties adviseert Tjirke over SIM-aanvragen, beantwoordt ze vragen over subsidies en werkt ze aankoopinspecties, met kostenraming voor de komende 10 jaar, uit. Tjirke wilde al heel lang een opleiding in de monumentenhoek volgen, maar het kwam er niet van om dat de gemeente waar ze werkte maar weinig monumenten telde. 

Eerder rondde Tjirke een MBO- en een HBO-opleiding Bouwkunde af, de laatste naast haar werk bij de gemeente. Eenmaal bij Erfgoed Zeeland in dienst kon Tjirke een opleiding gaan kiezen en kwam op advies van haar interim-directeur Jan van de Voorde uit bij de opleiding Professional Restauratie.

Fotobijschrift foto bovenaan: Sem (links) en Tjirke (rechts) in actie bij de inspectie van monumenten (foto's: Erfgoed Zeeland).