Bouwmensen ‘s-Hertogenbosch epicentrum voor het keuzedeel Restauratie Timmeren/ Metselen
12.05.2025 | De lesdagen van het keuzedeel Restauratie Timmeren/Metselen van de NCE-Erfgoedschool hebben tot nu toe altijd plaatsgevonden bij Bouwmensen ‘s-Hertogenbosch. Op deze locatie zijn theorielokalen aanwezig, maar ook een goed uitgeruste werkplaats waar de mbo-leerlingen tijdens het keuzedeel het restauratievak en –werkzaamheden kunnen ontdekken. Stefan Kant, directeur van Bouwmensen ‘s-Hertogenbosch, vertelt over het ontstaan, de samenwerking en het belang van het onder de aandacht brengen van het restauratievak bij jongeren.
Even voorstellen
Stefan is zelf ooit als leerling begonnen aan de opleiding tot timmerman, maar ondanks zijn plannen om de richting van werkvoorbereider/calculator op te gaan, is hij voor de klas beland. Stefan werkte negentien jaar als docent. Hij doceerde eerst het vak bouwtechniek en vervolgens het vak meubelmaken. Ondertussen werkt hij zes jaar bij Bouwmensen ‘s-Hertogenbosch, eerst als opleidingscoördinator en bedrijfsleider en de afgelopen drie jaar als directeur. Hij kent de onderwijsbranche op zijn duimpje en ook had hij contacten met het restauratiebolwerk, bestaande uit restauratie aannemersbedrijven, die gevestigd zijn in omgeving Den Bosch. Hij is dus de juiste man om aan te sluiten bij het vormgeven van het keuzevak Restauratie Timmeren/Metselen en om jongeren te enthousiasmeren voor restauratie.
Stefan Kant
Restauratiebolwerk
“Er zijn flink wat restauratiebedrijven hier in de omgeving te vinden en er bestond ook een uitstroomrichting restauratie bij de mbo-opleiding niveau 3. Helaas is die optie in de tijd van de crisis en het ‘terugsnoeien’ van kwalificatiestructuren, zo’n 15 jaar geleden, gestopt. Echter, het restauratiebolwerk hier in de omgeving is blijven bestaan”, zegt Stefan. Om nieuwe aanwas te genereren voor het restauratievak is er een overleg geweest tussen enkele ROC’s, aannemersbedrijven en het NCE. Later is ook Stefan daarbij aangesloten. “Ik was wel getriggerd door het initiatief, omdat wij altijd onderdeel van het bolwerk zijn geweest en omdat ik zelf voorliefde heb voor het vak. Vanuit mijn tijd bij het ROC had ik ervaring met het opzetten van een keuzedeel en die kennis heb ik kunnen delen. Ondanks enkele verschillende visies hebben de verschillende partijen elkaar uiteindelijk gevonden. We hebben tenslotte allemaal hetzelfde doel. Daarnaast heb ik gelobbyd bij restauratiebedrijven om aan te haken bij dit project en geïnventariseerd hoeveel potentiële leerlingen er waren. Tijdens de laatste bijeenkomst, met de verschillende aannemersbedrijven hier uit de regio, is besloten het keuzedeel ook daadwerkelijk op te starten.”
Werkplaats Bouwmensen 's-Hertogenbosch (foto: Arjen Veldt).
Faciliteren
“Ik heb ons interne team gemotiveerd en met een hoop enthousiasme zijn we begonnen met de voorbereiding voor het keuzedeel. Van Leon Bakker, coördinator NCE-Erfgoedschool en docent metselen, heb ik tekeningen gekregen voor de constructies van de timmeropdrachten. De opstellingen voor het metselwerk werden ontwikkeld en de materialen, zoals grote balken douglas- en eikenhout, werden besteld. Ole Streumer, o.a. molenmaker, is aangesloten om het timmergedeelte te doceren. De liefde voor het vak druipt ervan af bij Ole. Je merkt dat hij ook graag wil dat jonge mensen toetreden tot de restauratiewereld.”
Leerling aan het werk in de bouwplaats (foto: Arjen Veldt).
Belang van het keuzedeel
“Het oorspronkelijke doel is het enthousiasmeren van jongeren voor het restauratievak. Bij Bouwmensen ‘s-Hertogenbosch doen wij dat al stevig. We laten dingen zien van restauratie en we organiseren ook verschillende excursies naar restauratieprojecten in samenwerking met de lokale restauratiebedrijven. Het zit echter niet in de algemene lesstof verweven. Het keuzedeel is natuurlijk een heel mooi en waardevol middel om de leerlingen diepgaander kennis te laten maken met restauratie, zodat we uiteindelijk de toestroom van vaklieden, die kiezen voor restauratie, kunnen vergroten en bespoedigen. Bij de instroom van nieuwe leerlingen zien we ook al snel welke leerlingen passen bij het restauratievak. Denk aan een stuk vakmanschap, fijne motoriek, een bepaald karakter. Ze hebben een bepaald DNA, extra liefde voor het vak, interesse in monumenten en een bepaalde gedrevenheid om vakkennis te vergaren.”
Bij voldoende leerlingen gaat de eerstvolgende editie van start in januari 2026. Ken jij mbo-leerlingen of ben jij een mbo-leerling timmeren of metselen? Vraag naar de mogelijkheden bij jouw school of neem contact op met Leon Bakker: l.bakker@erfgoedopleidingen.nl.
Ook dank aan Bouwmensen Oss, Bouwmensen Veghel, Bouwmensen Nijmegen, Bouwschool Breda en ReVaBo Oosterbeek voor het aandragen van leerlingen en de samenwerking.